Testy alergiczne wykonuje się w celu potwierdzenia czynnika, który wywołuje występujące u pacjenta reakcje alergiczne. Lekarz na podstawie wywiadu i badania wybiera, które testy i z jakimi alergenami wykonać dla oceny uczulenia u danego pacjenta.
Na przedramię lub plecy nanosi się kropelki różnych zawiesin zawierających alergeny oraz
kropelki z kontrola dodatnią i ujemną. Następnie przez krople pielęgniarka delikatnie nakłuwa naskórek przy pomocy jednorazowych małych lancecików. Na skutek nakłucia pod naskórek przedostaje się niewielka ilość roztworu alergenu, który w przypadku uczulenia wywoła zaczerwienienie, pęcherzyk jak po ukłuciu komara i świąd.
Wynik testu odczytywany jest po 15 minutach. Powstałe w kontakcie z alergenem pęcherzyki są mierzone linijka, a ich średnica porównywana do pęcherzyka powstałego w reakcji na kontrolę dodatnią. Wynik testu interpretuje alergolog.
Przygotowanie do badania
Przed testami skórnymi nie są wymagane żadne badania dodatkowe.
Wynik testów jest wiarygodny, o ile przed wykonaniem testów pacjent przestrzega poniższych zaleceń.
Przed badaniem:
- 2 tygodnie przed badaniem nie wystawiać skóry na promienie słoneczne lub solarium
- 7-14 dni przed testami odstawić leki przeciwalergiczne
- należy poinformować o wszystkich przyjmowanych lekach( Ranigast, Calcium, witaminy, sterydy oraz leki przeciwdepresyjne mogą wywoływać na wynik testu).
- 7 dni przed badaniem nie nakładać na skórę przedramion leków w postaci maści i kremów, szczególnie ze sterydami.
W dniu badań:
- nie spożywać czekolady, pomidorów, serów pleśniowych, kapusty, szpinaku, kiełbasy, tuńczyka, ogórków kiszonych
- nie balsamować skóry przedramion
Przeciwwskazania:
- infekcja bakteryjna lub wirusowa do 3 tygodni przed terminem badania
- przyjmowanie antybiotyku do 3 tygodni przed terminem badania
- epizod anafilaktyczny lub ciężki napad astmy do 6 tygodni przed terminem
- choroby skóry, ostra pokrzywka, demografizm, atopowe zapalenie skóry i zmiany skórne: rumień, obrzęk, bąble, zmiany plamiste, nadmierne złuszczanie naskórka
- ciąża
- nasilenie objawów takich jak: kaszel, katar, duszność, łzawienie, w dniu badania
ODCZULANIE
co to jest?
Odczulanie, czyli immunoterapia, alergenowa jest obecnie najskuteczniejszą metodą walki z alergią. To jedyny przyczynowy sposób leczenia alergii dostępny we współczesnej medycynie.
Ta sama substancja, która jest powodem alergii może pomóc ją zwalczyć. Odczulanie ma na celu zwiększenie u chorego tolerancji na te alergeny, które wywołują objawy choroby alergicznej. Polega na podawaniu tych właśnie alergenów w coraz większych dawkach. Dzięki stopniowemu zwiększaniu dawki, a później regularnemu jej przyjmowaniu, organizm oswaja się z alergenem i przestaje traktować go jak wroga- mechanizm alergii zostaje wygaszony, objawy zmniejszają się, a czasem ustępują całkowicie. Osobą, która po dokładnej analizie danych klinicznych pacjenta może podjąć decyzję o rozpoczęciu i prowadzeniu odczulania jest lekarz alergolog.
Jak to się robi?
Niezależnie od wybranej metody odczulania, leczenie to zawsze składa się z dwóch faz:
- Leczenia wstępnego- przyjmowanie stopniowo coraz większych dawek alergenu, aż do osiągnięcia dawki maksymalnej, dobrze tolerowanej przez pacjenta.
- Leczenie podtrzymującego- przyjmowanie osiągniętej w leczeniu wstępnym maksymalnej dawki alergenu przez okres co najmniej 3 do 5 lat.
Szczepionka zawierająca alergeny może być podawana dwiema metodami:
- metoda podskórna- w formie zastrzyków podawanych w gabinecie alergologa,
- metoda podjęzykowa- w postaci kropli lub tabletek przyjmowanych przez pacjenta w domu.
Kto może zostać poddany odczulaniu?
Lekarz alergolog rozważa rozpoczęcie odczulania, gdy:
- rozpoznał chorobę alergiczną, którą można skutecznie leczyć odczulaniem;
- uzyskał dodatni wynik testów skórnych z danym alergenem i/lub potwierdzona została podwyższona wartość swoistych alergenowo przeciwciał igE we krwi;
- usunięcie uczulającego alergenu z otoczenia chorego nie jest możliwe;
- w rozmowie ustalił ścisłe powiązanie dodatnich wyników testów z obserwowanymi w określonym czasie objawami, np. chory ma dodatni wynik testu na trawy i objawy alergii występujące w okresie pylenia traw;
- potwierdzona została nadwrażliwość na jady owadów błonkoskrzydłych.
Kiedy odczulanie nie może być stosowane?
Przed podjęciem decyzji o odczulaniu należy wspólnie z alergologiem przemyśleć, czy istnieją ważne powody aby tego typu leczenia nie rozpoczynać.
Immunoterapii alergenowej nie prowadzi się w przypadku:
- braku współpracy ze strony pacjenta, gdy nie jest przestrzegany schemat leczenia lub pacjent nie stosuje się do zaleceń alergologa;
- współwystępowania chorób autoimmunologicznych i złośliwych nowotworów;
- przyjmowania leków beta-adrenolitycznych również miejscowych( np. krople do oczu);
- ciężkich niedoborów immunologicznych;
- występowania ciężkiej astmy oskrzelowej lub astmy niekontrolowanej;
- ciąży- nie rozpoczyna się leczenia, ale jeśli już trwa można kontynuować.
Czy odczulanie jest skuteczne?
Odczulanie to jedyna przyczynowa i obecnie najskuteczniejsza metoda walki z chorobą alergiczną. Pozwala na kontrolowanie choroby i powstrzymuje jej rozwój.
- może zmniejszać, a nawet powodować ustąpienie objawów alergii;
- znacznie ogranicza zużycie leków przeciwalergicznych;
- zapobiega rozwojowi astmy.
Odczulanie jest sposobem leczenia u chorych z:
- alergicznym nieżytem nosa;
- alergicznym zapaleniem spojówek;
- astmą alergiczną;
- alergicznymi reakcjami na użądlenia owadów.
W uzasadnionych przypadkach podejmowane jest również odczulanie u chorych z atopowym zapaleniem skóry.
Najwyższą skuteczność, immunoterapii uzyskuje się w przypadku alergii na jady owadów, pyłek roślin i roztocza, nieco niższą w alergii na pleśnie i zwierzęta.
Skuteczność podjęzykowej i podskórnej metody odczulania jest porównywalna.
Odczulanie na ogół prowadzi do wyraźnej i trwałej poprawy jakości życia- alergik nie ma objawów choroby, prowadzi aktywne życie, choroba nie przeszkadza mu w nauce bądź pracy.
Jest tym skuteczniejsze, im wcześniej zostanie rozpoczęte.
Może być stosowane od 5-ego roku życia.
